This information is only available in Dutch.
Thema's: Gezondheid, kunst in de gezondheidszorg.
Disciplines: Geneeskunde, (Kunst)geschiedenis, Filosofie, Ethiek.
Andere vaardigheden: Observeren, reflecteren, literatuuronderzoek.
Toelatingseisen:
Dit vak is een (extracurriculaire) Honours Class: een keuzeonderdeel binnen het Honours College. Daarnaast kunnen derdejaars studenten die niet het Honours College programma volgen zich ook aanmelden voor de Bachelor Honours Classes. Er vindt een selectie plaats o.a. op basis van motivatie en gemiddeld cijfer van de bacheloropleiding.
Voorkennis van kunst of geneeskunde is niet vereist. Studenten moeten wel affiniteit hebben voor kunst.
Beschrijving:
Was het in vroegere tijden zo, dat Kunst werd gebruikt om de Geneeskunst vast te leggen en over te dragen (denk bijvoorbeeld aan Leonardo da Vinci), in de huidige tijd van snelle technologie is aan dat onderdeel nauwelijks meer behoefte. Kunst heeft echter een andere plek in de Geneeskunde gevonden. Kunst kan de patiënt troost en steun bieden in het ziekteproces. En Kunst kan daarnaast ook de arts helpen bij zijn Geneeskunst. Er is inmiddels voldoende bewijs dat artsen, maar ook andere professionals, die zich verdiepen in het kijken naar kunst, beter kunnen observeren. Tenslotte is de Geneeskunst een geliefd en veel gekozen thema bij kunstenaars.
In deze Honours Class zal het aspect van leren kijken naar beeldende kunst centraal staan. Als leidraad zijn de thema’s observeren, interpreteren en responderen gekozen. Naast het systematisch leren kijken naar beeldende kunst, zullen kunsthistorische achtergronden gegeven worden over wat in de kunst is waar te nemen. Ook zullen kunstenaars, wiens kunstwerken in de LUMC-collectie zijn opgenomen, in hun atelier worden bezocht om hen te bevragen wat hen beweegt in hun werk. Tot slot schrijven de studenten een beschouwend essay over een kunstwerk uit de tentoonstelling in Galerie LUMC. Kortom, deze Honours Class is bedoeld voor studenten die hun observatievermogen willen verbeteren en vanuit verschillende perspectieven de rol van kunst in een ziekenhuis willen benaderen. De enthousiaste docenten die de cursus verzorgen komen zowel uit de geneeskundige, kunsthistorische, architectonische als kunstzinnige en filosofische hoek.
Leerdoelen:
Bij het succesvol afronden van dit vak is de student is in staat om:
op een systematisch manier een beeldend kunstwerk te observeren;
de betekenis van symboliek in beeldende kunst te herkennen en deze te interpreteren in de context;
te begrijpen en te ervaren hoe het komt dat kijken niet ‘objectief’ is en hoe je je eigen kijken en ‘anders kijken’ kunt onderzoeken en oefenen;
de effecten van kunst op zowel de patiënt als de medewerker van een zorginstelling in te schatten;
de grenzen van toelaatbare kunst in een zorginstelling aan te geven;
de heilzaamheid van kunst te onderzoeken en te beschrijven;
te begrijpen wat de kunstenaar beweegt om het thema ‘Geneeskunst/ziekte’ in een kunstwerk op te nemen.
Programma en rooster:
De bijeenkomst van deze class zullen plaatsvinden op donderdagen van 18.00 - 21.00 (onder voorbehoud).
OBSERVEREN
Sessie 1:
Inleiding en kennismaking
Sessie 2:
Iconografie in de kunst
door Marieke Barnhoorn & Marion Boers
Sessie 3:
Goed kijken begint met negeren
door Wieteke van Zeil & Emilia Bijlsma
Sessie 4:
Museumbezoek met leren observeren
door Frank Willem Jansen
INTERPRETEREN
Sessie 5:
Ziekte in de kunst
door Marianne Crijns & Laura Plezier
Sessie 6:
Vooroordelen in de kunst en geneeskunst
door Marleen Eijkholt, Adelijn van Huis & Kitty Zeilmans*
RESPONDEREN
Sessie 7:
The Healing environment
door Milee Herweijer & Arnold Witte
Sessie 9:
Kunstenaars in witte jas
door Sandrine van Noort & diverse kunstenaars
Sessie 10:
Essays bespreken
door Sandrine van Noort
Sessie 11:
Opening (virtuele) tentoonstelling en afsluitende bijeenkomst
Voorbereiding:
Studenten zorgen voor de voorbereiding van elk college/werkgroep in samenspraak met de gast/hoofddocent van die avond. De eindopdracht, het schrijven van een beschouwend essay op basis van een kunstwerk uit de tentoonstelling zal in de begeleidende brochure verschijnen die bij de opening van de tentoonstelling wordt gepresenteerd. De opening van de tentoonstelling is tevens de feestelijke afsluiting van deze Honours Class.
Locatie:
Leiden University Medical Centre (LUMC)
Literatuurlijst:
Goed kijken begint met negeren (uitgeverij Atlas Contact), Wieteke van Zeil
Evidence-Based design in Nederlandse ziekenhuizen (uitgeverij TU Delft Library) Marie Helene Herweijer-Van Gelder
Andere literatuur wordt via Brightspace bekend gemaakt.
Studielast en werkvorm:
Dit vak is 5 EC waard, wat betekent dat de totale studielast 140 uur bedraagt.
Werkgroepen: 9 werkgroepen à 3 uur (aanwezigheidsplicht)
Excursies: 2 excursies à 3 uur (aanwezigheidsplicht)
Lezen van literatuur
Opdrachten & eindopdracht
Toetsing:
10% Actieve deelname gedurende de werkgroepen en andere activiteiten;
20% Voorbereiding van toegewezen avond/ middag;
5% Beschrijving van een kunstwerk volgens de Provoke methode;
5% Onderzoeken van een ruimte in LUMC tav ‘the healing environment’ van de ruimte;
10% Presentatie van kunstenaar en zijn werk;
40% Essay behorende bij de tentoonstelling.
Studenten kunnen dit vak alleen succesvol afronden als alle deeltoetsen met een voldoende zijn behaald.
Brightspace en uSis:
Brightspace wordt gebruikt in dit vak. De registratie in Brightspace zal centraal worden gedaan.
Let op: studenten hoeven zich niet aan te melden in uSis voor de Bachelor Honours Classes. De registratie zal centraal worden gedaan.
Aanmelden:
Aanmelden voor dit vak is mogelijk van maandag 28 oktober t/m zondag 17 november 2024 via de Honours Academy. De aanmeldlink zal op de studenten website van de Honours Academy worden geplaatst.
Let op: studenten hoeven zich niet aan te melden in uSis voor de Bachelor Honours Classes. De registratie zal centraal worden gedaan voor begin van het vak.
Contact:
Drs. Sandrine van Noort, kunstzaken@lumc.nl
